Doorbraakprojecten
Het doorbraakproject Stadsgrond heeft prachtig nieuws. In Rotterdam start het het met een bijzondere circulaire steenfabriek in het iconische Ferro Dome-gebouw. De fabriek wordt nu opgebouwd en is in september 2025 operationeel.
Er worden straks zesduizend bouwstenen per dag geperst met ‘overgebleven’ grond uit de stad Rotterdam. Zo lopen straks de bewoners van de duizenden nieuwe woningen in dit innovatie M4H-gebied in Rotterdam, op stenen van dit doorbraakproject van het vernieuwersnetwerk biobased bouwen.
De leemstenenfabriek is bedacht door de Rotterdamse archictect Georges Taminiau (36) in samenwerking met onder anderen het familiebedrijf Oskam. Zij zetten het geo-based project Stadsgrond op en kregen van de provincie Zuid-Holland financiële steun en hulp van het netwerk biobased bouwen van de provincie waarin vernieuwers samenkomen.
Duizenden woningen
Het Havenbedrijf Rotterdam is ook enthousiast en stelde de ruimte beschikbaar voor de pilotfabriek in het M4H-gebied. Dit oude haventerrein op de grens met Schiedam wordt getransformeerd tot nieuw woon-en werkgebied met 2500 woningen in de eerste bouwfase en nieuwe maakindustrie.
De locatie is extra opvallend. Ferro Dome is een enorme grote gashouder aan de Benjamin Franklinstraat in Rotterdam-West waar vroeger lichtgas uit steenkool werd opgeslagen.
Het staat al tientallen jaren leeg na het vertrek van het chemieconcern. In dit gebouw worden straks de duizenden leemstenen geperst. De eerst productie omvat 50.000 leemstenen gemaakt met machines van het familiebedrijf Oskam dat daar al jarenlang ervaring mee heeft.
Jil Oskam: ,,De grond is afkomstig van (bouw-)projecten uit de stad. Dat maakt de fabriek circulair, groener en extra interessant door minder transport. Daarbij is de uitstoot van Co2 bij productie van leemsteen verwaarloosbaar vergeleken met de reguliere baksteen.’’

Er zou in de regio voldoende grondstof moeten zijn om de fabriek de komende jaren in productie te houden. Er komt jaarlijks wel 30 miljoen ton grond vrij in Nederland, zo denken de projectleiders. Rokus Oskam: ,,De zwarte overgebleven grond en zand wil iedereen vaak hebben. Het overgrote deel is vaak kleihoudende grond dat wij goed kunnen gebruiken.‘’
Proefwijkje Denemarken
Oskam VF uit Lekkerkerk maakt 30 jaar mobiele leemsteen machines en verkoop deze onder meer aan Afrikaanse landen, Saoedi-Arabië en de Europese markt. Hun eerste machine werd in de jaren 90 van de vorige eeuw ingezet voor een proefwijk van 35 sociale huizen van leemsteen in Denemarken. Daarmee was ook de eerste steen gelegd voor verdere groei van het bedrijf. In Nederland heeft Oskam een fabriek in Emmen.
,,We zijn heel erg blij met deze doorbraak dankzij de steun van de provincie’’, aldus een dol enthouaiste Georgde Taminiau die al twee jaar met het project bezig is. ,,We gaan het gewoon doen.’’
Meer initiatieven

Biobased Teststraat Consortium doorloopt bijzonder traject: Nu verder met interactieve tool
Doorbraakprojecten
Het Biobased Teststraat Consortium heeft prachtige vorderingen gemaakt en het doorbraakproject afgesloten. Het Nationaal Kenniscentrum Biobased Bouwen (NKBB) breekt nu verder door met een interactieve tool voor certificering van biobased bouwmaterialen. Met Tessa Bloembergen en Jelte van Mil blikt dit vernieuwersnetwerk terug op een leerzame periode.

Vezel Hub neemt hittepers in gebruik (voor iedereen)
Doorbraakprojecten
De Collectieve Vezel Hub heeft een nieuwe hittepers opgesteld in een ruimte bij The Green Village, waarmee innovatieve makers worden gestimuleerd nieuwe ‘recepten’ voor biobased plaatmaterialen te ontwikkelen. Met deze hittepers kunnen zij veel samples en prototypes maken, zonder zelf te investeren in dure apparatuur.

Nieuwe gids biobased isolatie voor renovatieprojecten
Alle
C-Creators heeft de Biobased Booster gelanceerd. Een gids die woningcorporaties, bouwbedrijven en leveranciers helpt om biobased isolatiematerialen succesvol toe te passen in renovatieprojecten. De gids geeft door middel van een stappenplan en praktijkvoorbeelden handvatten die direct toepasbaar zijn bij renovatieprojecten.