Het aanbod aan biobased materiaal – ook uit de provincie - is inmiddels inspirerend breed. Er is isolatiemateriaal beschikbaar, divers plaatmateriaal voor binnen- en buitenmuren en interieurs, een alternatief voor gipsplaat en (sloop)hout. En er zijn goede praktijkvoorbeelden. Nu is het vooral zaak om partijen te vinden die ermee aan de slag gaan, de juiste wet- en regelgeving, beleid dat biobased bouwen stimuleert en banken en verzekeraars die hun maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen. Zodat biobased bouwen het nieuwe normaal wordt.

Die koers werd enthousiast besproken in het openingsdebat. Hieraan namen deel Jan van Ginkel (concerndirecteur en loco-provinciesecretaris van Zuid-Holland), Joost Berkhout (programmadirecteur van Stichting Economic Development Board Alphen aan den Rijn) en Michiel de Vries (COO bij het Rotterdamse bouw- en ontwikkelingsbedrijf VORM Holding).

Aan de slag

VORM is een bedrijf dat graag voor de troepen uit wil lopen, zo hield De Vries de zaal voor. ,,We kunnen er heel veel over praten maar we kunnen er ook gewoon mee gaan beginnen. En wat er dan precies allemaal van ons geëist wordt in regelgeving maakt niet uit. We experimenteren en gaan ermee aan de slag.’’

Joost Berkhout zet zich sinds 2021 voor Alphen in op biobased bouwen en focust zich onder meer op vezelteelt voor boeren naar biobased bouwmateriaal dat economische kansen oplevert en werkgelegenheid voor een toekomstbestendige regio.

Oplossing voor meer transities

Het was vooral ook Jan van Ginkel,- ‘circulair is de moeder van alle transities’- die de handen op elkaar kreeg. ,,Biobased bouwen is voor mij een transitie op zich die bijdraagt aan zoveel andere oplossingen voor klimaatverandering, economische kansen, verdienmodellen voor boeren, reductie van stikstof. Wij willen een toekomstbestendig Zuid-Holland bouwen en kunnen biobased bouwen positioneren in beleid als het nieuwe normaal.’’ Ook de bouwsector vraagt daar volgens Van Ginkel om.

,,We moeten niet zeggen: we hebben traditioneel en biobased bouwen en we kijken wat de beste businesscase is. De norm zal je langzaamaan naar boven moeten trekken. Houd je het helemaal in de economische concurrentie dan duurt het te lang.’’

Gezondheidsfactor als USP

Volgens de zaal is het van belang om naast maatschappelijke en economische waarde - het meekrijgen van investeerders, verzekeraars, banken en het koppelen van ketens - ook gezondheid te incorporeren als stimulans voor het bouwen met natuurlijke materialen die zorgen voor een gezonder binnenklimaat: ‘Gezondheid als Unique Selling Point’.

Van Ginkel gaf de zaal mee om het bestuur duidelijk aan te geven wat nodig is bij nieuw beleid. ,,Hoe concreter, hoe beter.’’

Groeiende bouwmarkt

In deelsessies gingen de deelnemers dieper in op biobased bouwen onder leiding van onder meer Building Balance, Cirkelstad en The Green Village. Ook gaven de doorbraakprojecten Biobased Teststraat en de Stro Inblaascoalitie, die worden ondersteund door de provincie Zuid-Holland, een toelichting.

Zij stonden ook op de ‘bouwmarkt’ samen met andere doorbraakprojecten zoals Tomatenloof Verbindt, de Coöperatieve hub vezelverwerking en het Verwaarden van bermmaaisel en veel andere ondernemers. Dat de bouwmarkt meer dan verdubbeld was ten opzichte van vorig jaar geeft de razendsnelle opmars van materialen, technieken en mogelijkheden weer.

Rol van corporaties

Gedeputeerde Anne Koning reageerde op deze ontwikkeling: ,,Ik ben blij dat het maatschappelijk middenveld een heel aantal dingen kan gaan oplossen. Als provincie proberen wij veel innovaties te stimuleren en goede voorbeelden in het zonnetje te zetten. Het kan allang!’’

Met de zaal ging het gesprek verder over de rol van woningcorporaties om grootschalig in te zetten op biobased bouwen. Joke van den Berg, directeur-bestuurder van woningstichting Stek, vond dat corporaties zeker een rol hebben. ,,Maar we moeten wel balans houden tussen betaalbaarheid en innovaties. Ook andere opdrachtgevers moeten kiezen voor deze manier van bouwen.’’

True pricing en meerwaarde

Dit lokte een discussie uit met Marc Compeer van NICE Developers over de kosten van de ‘gewone bouw’ die nooit worden meegeteld, zoals de CO2-uitstoot van beton. ,,Laten we het hebben over true pricing’’, zei hij. ,,Biobased bouwen moet haalbaar zijn en hoeft niet duurder te zijn. Je kunt namelijk ook de CO2-rechten verkopen. Bovendien is de bouwtijd veel sneller, er is minder overlast voor de omwonenden. Kijk naar de waarden en hoe je die kunt kapitaliseren. Dan krijg je een ander gesprek. In een exploitatieperiode van 100 jaar vallen de extra kosten weg en heb je met biobased bouwen ook nog eens alle meerwaarden.’’

[tekst Ellen Lengkeek | Conny Taheij | Foto: Sander Foederer